Thursday, November 10, 2011

శ్రీనాధభట్టకృత " పల్నాటివీరచరిత్ర " -- ద్విపదకావ్యం - 26


బాలచంద్రుఁడు వేశ్యయింటికిఁ జనుట

అనగనాసకియ బయటకినేతెంచి
తలనొప్పిచేజిక్కి తమమొక్కనేడు
పానుపైబొరలుచు భాదనొందుచును
ఉన్నదియంచును ఒయ్యనజెప్ప
బాలచంద్రుడువిని పలికెనీరీతి
గరిమకార్యమపూడి కలనికినేను
పోవుచుధనమిచ్చి పోవలెనంచు
వచ్చితినింతలో వనితగర్వించి
ప్రేమమైసిరిరాక పెడచేతద్రోసె
భామకిప్పట్టున భాగ్యంబులేదు
దైవమీయడుసొమ్ము తరుణికీవేళ
అనవినిచనిఆపె ఆవార్తచెప్ప
శ్యామాంగితత్తరమంది తాలేచి
త్వరగనాయతమాయె బాలునిబిల్వ
కస్తురిజవ్వాది కలిపినయట్టి
మలయజమోపిక మైనిండనలది
చెలగుచుజాళువా చీరధరించి
రాజిల్లుహోంబట్టు రవికనుదొడిగి
కుంతలంబులదువ్వి కొప్పునుబెట్టి
అలరుచునవరత్నహారచయంబు
వక్షోజయుగళంబుపై చిందులాడ
గళమునదాలిచి కరములయందు
హేమకంకణములు హెచ్చుగామెరయ
చక్కనిముత్యాల జల్లులునమర
సఔందర్యఖనియైన శ్యామాంగియపుడు
వివిధచిత్రంబుల వెలయుచునున్న
సౌధంబుపైకెక్కి స్వప్రతిబింబ
మద్దంబులోజూచి అటునిటుదిద్ది
అంతటదిగివచ్చి హర్షముప్పొంగ
వీరులందరికిని విడియముల్ గొనుచు
కడువేడ్క బాలుని గానగబోయి
పన్నీరుదెప్పించి పదములగడగి
యెనమండ్రకప్పుడ యిచ్చివిడ్యములు
వెలదిబాలునిరెట్ట విడువకపట్టి
మేడపైకెక్కించె మెలతసౌందర్య
మహిమచూచిరణంబు మరచెబాలుండు
ద్వారసంఇపాన తమ్ములందరును
కనిపెట్టియుండిరి కడుభక్తిమీర
బాలుడుపవళించె పట్టెమంచమున

బాలచంద్రుఁడు వేశ్యమాయలకు లోఁబడూట

చెలియప్రేమపరీక్షచేయుటకొరకు
తలవాంచియుండెను దరుణినంటకయె
బాలునిభావంబు పల్లటిల్లుటను
తెలిసిఆశ్యాంఆంగి తిన్నగననియె
నినుబాసిదినములు నేటికైదాయె
ఐదేండ్లవలెదోచె అక్కటనేను
నీకుసంతసమిచ్చు నెలతనుగాను
కరుణనాపైదప్పె కాంతుడనీకు
దయతప్పినప్పుడెంతగ వచించినను
నీమదికెక్కదు నేనేమొనర్తు
నామనంబెరుగును నావికారంబు
విరహతాపముదొట్టి వేసటపుట్టి
పదియవస్థలుమేన ప్రాప్తించిమించ
బహువేదనలబడి పారంబులేక
ఉసురసురంచును నుడుగనిజాలి
భావంబులోనుండి భయమునుబొంది
తనువుకంపింపగ తగుమాటమరచి
యెప్పుడునీరూపు నేజూతునంచు
వాక్యంబుపలికిన వగరుపుపుట్టు
నిట్టూర్పువిడుచుచు నిన్నెచింతించి
పొరిసిగ్గువిడిచియు భుజియింపమాని
తపియింపదేహంబు తరచైనకాక
తడబడనాలుక తల్లడంబంది
జీవంబుదొలగంగ చింతయొనర్చి
పరవశంబుననుంటి పానుపుమీద
తలనొప్పిఘనమాయె తాపంబుహెచ్చె
నీవువచ్చుటజేసి నీమాటవింటి
అడగెనుతలనొప్పి ఆనిమేషమున
ఎంతగనీమీద నేమోహపడిన
నీమదిదయలేదు నేనేమిచేయ
అనితలవాలిచి శ్యామాంగియపుడు
కన్నీటిబిందువుల్ గ్రక్కునజారి
వక్షస్థలంబున వరదలైపార
విహ్వలభావయై విలపింపదొడగె
బాలుడుముందరి పాటెరుంగకయ
వట్టిదుఃఖంబని భావింపలేక
కామాంధకారంబు కన్నులదట్టి
శ్యామంగినతిప్రేమ అక్కునజేర్చి
కాటుకచెదరంగ కన్నీరుతుడిచి
చెదరినకురులను చిక్కులుదీసి
సీమంతమొగిదీర్చి చేర్చుక్కనిలుపి
కౌగిటబిగియించి కాంచనరత్న
హారంబులెదమీద నమరికచేసి
కెరలిమోహమున చెక్కిళ్ళుముద్దాడి
యేనూరుమాడల నిచ్చెకామినికి
బాలునిగనుగొని పల్కెనాలేమ
పైనమైవచ్చిన భావంబుతోచె
తెలుపగావలెనాకు తిన్ననికరుణ
అనవిని వాక్రుచ్చె అపుడుబాలుండు
చెలగికార్యమపూడి శ్రీయుద్ధభూమి
వీరులగలయంగ వెసబోవుచుంటి
ప్రియురాలివని నిన్నుబిలువవచ్చితిని
పరువడినీవును పైనమైరమ్ము
జాగుచేయకుమన్న సకియతానవ్వి
బాలుడనీకేల పట్టెనువెర్రి
యెక్కడిమోహం బదెక్కడిపొందు
సరసుడవఔదువు సాటినీకెవ్వ
రీయెడనీబుద్ధి యెక్కడికేగె
కాని సొమ్మునకీవు కాంక్షచేసెదవు
జగములోనిటువంటి సమయంబుగలదే
అడవిలోగాసిన ఆమ్లఫలంబు
ఉదధిలోవనణంబు నొగిగూడినట్లు
జరిగెనీకునునాకు సంగతివినుము
సరిలేని ఇహసౌఖ్య సాధనాలేము
పరసౌఖ్యమునకు నీపడతిసాధనము

బాలుఁడు వారకాంతలఁ దూలనాడుట

అనిపల్క విని బాలుడాగ్రహమొప్ప
సరవిముందరనున్న శ్యామాంగిజూచి
కుటిలాత్మురాల నీ గుణములుదెలిసె
మటుమాయచేజిక్కి మానముధనము
నీపాలుచేసితి నెగాననైతి
కామాంధకారంబు కష్టపువిద్య
నీతిమాలినచర్య నేటికిదెలిసె
ఇంటిలోభోజనం బిచ్చకురాక
పరులయెంగిలికాస పడితినిగాదె
అనిదూరికోపించి ఆమహామహుడు
కాలాగ్నిరుద్రుడై కనలుచులేచి
పోవగశ్యామాంగి పోనీకపట్టి
పకపకనవ్వుచు బాలునికనియె
నీబుద్ధిపేదది నినునమ్మరాదు
నీమదినిల్కడ నేగాంచగోరి

శ్యామంగి మాయాలాపంబు లాడూట

పలికితప్పుగ భావించనేల?
పురుషులనమ్మంగబోలదటంచు
మాతికిజెప్పిరి మాపెద్దలెల్ల
పర్ణాగ్రములయందు పట్టుకవ్రేలు
కలబింబుతతివలె చలనంబునొందు
మనసొకచందంబు మాటొకతీరు
స్వాధీనుడంగన పార్శ్వమందున్న
ఇల్లువెళ్ళినవాని నెవరుపట్టెదరు
క్రొత్తలపైలెస్స కూరిమినిలిపి
ప్రాతలవిడనాడు భావముంచుదురు
తమతప్పులేమియు తలుపరులోన
ఒకరితప్పులనెన్న నోడరుసుమ్ము
కరుణకుమూలంబు కాంతకోపంబు
సాహసంబొనరింత్రు శౌర్యసంపన్ను
లందుచేమనమున అలుగంగరాదు
మనలోనభేదంబు మానుటరీతి
నరికితేజలములు నడిమికిదెగవు
తరువును లతయును దంటగానుండ
చెట్టువినాశంబు చెందినయపుడు
తీగెకాధారంబు తిన్నగజెడును
తీగెనాశంబున చెడిపోదుచెట్టు
మనసున నీ భంగి మరువగవలదు
తగదీగెనేనౌదు తరువవునీవు
భూమిలోకాంతకు పురుషుడాదరువు
మాయక్కకంటెను మరివేగమునను
నీతోడవైకుంఠ నిలయంబుజూతు
అనినబాలుడుమెచ్చె అంగననపుడు
చయ్యన అగసాలచంద్రుని బిలిచి
వేయిమాదలనిమ్ము వెలదికిననిన
ఇచ్చెను గైకొనె ఇందీవరాక్షి
మాపెద్దలకునీవు మక్కువనోలి
యిప్పింపుమనిచెప్పి యింతిశీఘ్రముగ
దాసిచేబిలిపించె తమతల్లినపుడు

వేశ్యమాత బాలునిఁ గదియుట

కోతివంటిది వృద్ధ గురుకొపయుక్త
కోలపట్టుకవచ్చె కూతురుకడకు
విరిగినరొండియు వ్రేలుచన్దోయి
ఉరిసిపోయిన ఓళ్ళు నూచలుకాళ్ళు
వంగిననడుమును వదలినపండ్లు
పీలచెతులుగూని పీనుగుమోము
చిక్కగనరిసిన చింపిరితలయు
వ్రాలినబొమముడి వదిలినమేను
మెడమీదకణతియు మూగాళ్ళపూత
పలుచనిగడ్డంబు పైనిపుల్పిరియు
మూతిమీసపుమొల్క ముక్కురోమములు
తలవడంకును మాట తబ్బిబ్బుమరపు
కంపుగొట్టుచు చొల్లుగారెడునోరు
కన్నులపుసులును కాంక్షమిక్కుటము
సొక్కుచునీల్గుచు సోలుచువచ్చి
చేవెలుంగునబాలు చెచ్చెరజూచి
ఒరుగుపోయిననోటి నొయ్యనదెరచి
పలికె కంపముమీర బాలునితోడ
దొరలజూచినయంత తొలగంగవలయు
వారితోపొందైన వడిసుడివచ్చు
మాసరివారితో మాలిమిమేలు
తగినాతడుమాకు దక్కినయెడల
చేనికికాపగు చెప్పినపనుల
భక్తిమైచేయును పశువులునెరయ
అలసిసొలసినప్పు డాదరువగును
ముక్కుకుగానట్టి ముత్యంబువలదు
నామాటవినుమని నాశక్తికొలది
వెప్పినవినదాయె చెలియనేమందు
కడసారిదయచేయు కలవారిపొందు
నీవేమిచేసితో నీకేమరగెను
నిశ్చయించెనుభామ నీవెంటజనగ
బ్రతుకుమాదెవ్వరి పాలుచేసెనకొ
ఒకనాడుమాయింటి కొయ్యనవచ్చి
వేడినసొమ్మిచ్చు విటకానినైనా
చిక్కులబెట్టుదు చీకాకొనర్తు
సంప్రదాయంబిది సకలవేశ్యలకు
మనసునీపాలాయె మమ్మెల్లవిడిచె
అనుకొన్నఫలమేమి ఆపెకెతెలియు
మెల్లనిమాటకు మీరదునీకు
నేనుగద్దించిన నిలువదుమ్రోల
తెలిసియేయుండు నాతీరులోకమున
సర్వకాలమునేను సాకినదాన
సత్యంబునీవెంట సాగిపోనీయ
కెరలిననాతోడ గెల్వరెవ్వారు
అనుచుతొడచరచి ఆగ్రహమంది
అడిగినద్రవ్యంబు నలరనాకిమ్ము
నీవెంటపంపింతు నెలతనునేను
సమ్మతిదీవింతు సర్వేశునాన
వెలయగబండ్రెండు వేలరొక్కంబు
ఎలమినుంకువగాగ ఇప్పింపుమన్న
అవిచారముగబాలు డందుకుఒప్పి
వెలమలదోర్నీని వేగంబిలిచి
ఏడువేలధనంబు నింతికినిమ్ము
కూరిమితమ్ముడ కుమ్మరిపట్టి
మూడువేలధనంబు ముదిదానికిమ్ము
కంసాలిచందన్న కడమవిరెండు
వేలమాడలనిమ్ము వృద్ధభామినికి
అనిచెప్పియిప్పింప అతివదాకొనియు
కరములుముకుళించి గ్రక్కునమ్రొక్కి
ముదివానరమువంటి ముదుసలిపలికె
చక్కదనముకుప్ప సరసంపుతెప్ప
మదనునిబాణంబు మాకుప్రాణంబు
దక్కించుకొంటివి తగనిటువంటి
పుత్తడిబొమ్మ నీపుణ్యముకతన
చేరినదూరక సిద్ధించునట్లు
పట్టుపచ్చడమిమ్ము భక్తితోనాకు
నీమారుగాజూతు నేపెద్దదాన
అనుచువేడిననిచ్చె అప్పుడునవ్వి
యింతిదాబుచ్చుక యింటికినేగె
ఈరీతిదనతల్లి యేగినవెనుక
బాలచంద్రునితోడ పల్కెశ్యామాంగి
ఉల్లంబుచల్లనై ఉత్సాహమొదవె
ఎల్లికార్యమపూడి కేగంగవలయు
మల్లభూమీశుని మన్ననపడసి
గొల్లెనలోపల కొలువులోనుండి
మదిలోననన్గూర్చి మరిచిపోయెదవు
రాజులుసెలవీక రారాదుమరలి
యెన్నినాళ్ళగునొకో యీకార్యసరణి
అన్నపుఖర్చున కాకుపోకలకు
ఈనున్నదేమైన ఇప్పుడేయిప్పింపు
మనినబాలుడువిని హర్షంబునొంది
చయ్యనకంసాలి చంద్రునిబిలిచి
ఈపెకునాల్గువేలిమ్ముతమ్ముండ
అనినమంచిదియంచు నందరివద్ద
అరసిద్రవ్యంబు నంతయునిచ్చె
తరువాతబాలుండు తరుణినిజూచి
ఓఇనమైయుండుము పద్మాయతాక్షి
ఘనతకార్యమపూడి కదనరంగంబు
చూపంతునీమది చోద్యమందంగ
అనిచెప్పిఒప్పించి అనుజులుదాను
శ్యామాంగిసదనంబు చయ్యనవిడిచి
పంచవాద్యంబుల పటలిమ్రోయంగ
బ్రాహ్మణుల్ దీవింప భట్లుపొగడగ
ఆనందమునవీథి కపుదరుదెంచి
గుంపులైయున్న భిక్షువులనుగాంచి
వీరికందరిని వేడినధనము
కూరిమినొసగుము కుమ్మరిపట్టి
అనిపల్కబాలుని నాతడుచూచి
తల్లి ఇచ్చినయట్టి ద్రవ్యమంతయును
వ్యయమయ్యెనేభంగి ఆర్థులకిత్తు
అనిచెప్పతమ్ముల నందరిబిలిచి
ఆడిగినవారెల్ల ననిరివ్విధమున
ఆసమయంబున అనపోతులేచి
పటుకోపమునబల్కె బాలునితోడ
ఇంతగర్వంబేల యీమదమేల

అనపోతు బాలచంద్రుని ప్రవర్తనను దెగడుట

కామాంధకారంబు కన్నులదట్టి
క్రిందుమీదెరుగక కేరుచున్నావు
కలధనమెల్ల భోగముదానికిచ్చి
చేసితిపాపంబు చెడ్డవెచ్చంబు
ఇహపరదూరపు టీవృత్తియేమి?
శ్యామాంగిపైప్రేమ సర్వనాశంబు
సోలిదానికిమ్రొక్కి సొమ్మెల్లనిచ్చి
యిందరినడిగిన నేమిలాభంబు
వారకాంతలరీతి వర్ణింపరాదు
బిడ్డలకొసగక ప్రియురాలికీక
చీమలుగూర్చిన చెలువునగూర్చి
ధనవంతులగువారి ధనమెల్లదోచి
ముంజికాండ్రనుజేసి మురిపెమడంప
వ్యర్థులైవిటవృత్తి వసుమతిమీద
పోయిరిబ్రతికెడు పొందికలేక
ఊర్విపైవేశ్యల కోలియిచ్చుటలు
వినలేదుకనలేదు వేడబంబిద్ది
అమిదూరిపలికిన ఆబాలుడరసి
తలవంచిమరుమాట తానాడలేక
వెలమలదోర్నీని వేగమెపిలిచి
మలిచుట్టుతప్పించి మాణిక్యఖచిత
కనకమయాంచిత కటిసూత్రమపుడు
తీసిచేతికొసంగి దీనిమూల్యంబు
బ్రాహ్మణులకునిమ్ము భట్టులకిమ్ము
బీదవారలకిమ్ము భిక్షులకిమ్ము
నావుడాతండు ధనంతెప్పించి
సకలార్థులకునిచ్చె సంతుష్టులైరి
తరువాతబాలుండు తాత్పర్యమొప్ప

బాలచంద్రుఁడు గండువారింటి కేగుట

వైభవంబునగండు వారింటికేగ
విపణిమార్గంబుల వెలయుచురాగ
వరవిప్రకాంతలు వడితోడవచ్చి
హారతులిచ్చినా రానందమొదవ
పలుకానుకలొసంగె బ్రాహ్మణజనము
బాలుడుశృంగార భరితమైయొప్పు
గండువారిగృహము కదిసిఆవేళ
మానిక్యతోరణ మండితంబైన
ద్వారమునంజొచ్చి దాటుచుజూచె
ఘనచిత్రకర్మసంకలితపటాలి
గోడలుకనరాక గుత్తమౌనట్లు
చేసివితానంబు చెలువొప్పగట్టి
సరసంబొనర్చిన చవికెలోపలను
రక్తకంబళముల రామణీయకము
అరసిచూచుచు బాలుడాసీనుడయ్యె
తమ్ములందరువచ్చి తగినతావులను
వసియించిరచ్చట వైభవంబలర
ద్రాక్షాగుళుచ్చముల్ దాడిమ్మపండ్లు
నారికేళాదులు నారింజపండ్లు
జాలవల్లికలతో సరగునదెచ్చి
ముందరనిల్పిరి ముదముమీరంగ
వింజామరంబులు విసరిరిలెస్స
బాలుడు సురరాజు భంగిగన్పట్టె
కనుగొన్నవారల కన్నులకప్పు
డలరంగచెలికత్తె లమితహర్షమున
మాంచాలననువుగ మక్కువతోడ
శృంగారమొనరించు చిత్తంబులుంచి

చెలికత్తెలు మంచాల నలంకరించుట

సంపెంగతైలంబు చయ్యనదెచ్చి
మగువకుశిరసంటి మంచిగంధమున
ఆతకలిరాచియు ఆనూనెపోవ
బంగారుబిందెల పన్నీరుతెచ్చి
స్నానమాడించిరి సంతసంబొప్ప
తడితీర్చిరపుడు తగినవస్త్రమున
ఒకపొడివసనంబు నొప్పుగగట్టి
కూర్చుండబెట్టిరి గురుహేమపీఠి
బంధరచయమును భయమందజెసి
కాటుకకాకచే కందగాజెసి
చీకటిగుహలలో జేరగదించి
కాలాంబుదంబుల గట్టులజేర్చి
దీర్ఘమైనునుపులై తీరైనకురుల
కూర్చినిన్నగదువ్వి కొప్పుగీలించి
బంగారుపూచేర్లు బాగుగాజుట్టి
మదనుకుంతముకు సమంపుపాపటను
మణిహేమమౌక్తిక మండితంబైన
చేర్చుక్కజేరిచి చిత్రంబుగాను
పొలుపొందశశిరవి భూషణయుగము
పాపటకిరువంక భాసిల్లనిలిపి
మాణిక్యహాటక మయబింబమొకటి
తలవెంకమెరయగ దట్టించిరెలమి
సగముచంద్రునితోడ సమమైనయట్టి
ఘనఫాలదేశంబు కాంతులుగ్రక్క
నిఖిలజగత్తుల నిర్జించునట్టి
కందర్పువిండ్లను ఖండించివైచు
బొమలురెంటికిమధ్య పొందికగాను
కస్తూరిబిందువు ఘటనకావించి
ముక్కునముత్యంబు ముంగరనిలిపి
చంద్రఖండంబుల సారెకుదూరు
గండభాగంబుల కస్తూరితోడ
మకరికాపత్రముల్ మానుగావ్రాసి
శ్రీనవసంఖ్యల చిరునవ్వునవ్వు
వీనులుమితిలేని విభవంబునొంద
దీపితరత్నమౌక్తిక హేమయుక్త
తాటంకభూషణ స్వయముగీలించి
ముత్యాలకుచ్చులు మునుకొనివ్రేలు
బవిరలు కుంటేండ్లు పసమీరబెట్టి
కర్ణాగ్రదేశముల్ కాంతులనీన
కుప్పెలముత్యాల కుచ్చులురెండు
ఘనకుంతలంబుల గదయించిమరియు
కాశ్మీరకర్పూర కస్తూరులెసగు
మలయజంబలర హేమసమంపుమేన
విశదంబుగాపూసి విసరిరంతటను
పువ్వులగుత్తుల బొంగరంబులను
మానితకందుక మాలూరతతుల
చెయ్యననిరసించు చన్నులపైన
బంగారుపువ్వుల పట్టుకంచుకము
తొడిగినేరుపుతోడ దూముడివేసి
ముత్యాలరత్నాల మెరిపెంపుపేర్లు
పతకాలుపవడాలు బన్నసరాలు
వక్షఃస్థలమ్మున వరుసగవేసి
కంబుసన్నిభమైన గళభాగమందు
ముత్యాలపట్టెడ ముదముతోబెట్టి
మర్రియూడలతోడ మార్కొనిగెల్చి
సుమమాలికలసొంపు చూరలుపుచ్చి
చెలువొందుచుండెడు చేతులరెంట
రత్నాలుచెక్కిన రమ్యాంగదములు
దండకడియములు దంటతాయెతులు
మక్కువతోగట్టి మనికట్టునెగువ
నీలాలగాజులు నేర్పునదొడిగి
పచ్చలకంకణాల్ భాసిల్లబెట్టి
చామలాకడీయముల్ సంధింపజేసి
సొబగైనచేకట్లు సొమ్ములుదాల్చి
మాణిక్యతపనీయ మంజులోర్మికల
అంగుళములకెల్ల అమరంగగూర్చి
పాపటసవరించి బంగారుతగటు
ముయ్యంచుచేలంబు మోహనమొప్ప
కటియందుసంధించి గజ్జలువ్రేలు
తపనీయకాంచిని దట్టించిముడిచి
పయ్యెదరొమ్మున బాగుగాజేర్చి
అందెలుగొలుసులు నమరగబెట్టి
భర్మవినిర్మిత బహువిధదీప్త
భూషణంబులువ్రేళ్ళ పొందుగాబెట్టి
పదములలత్తుక ప్రకటంబుచేసి
పద్మపాఠీనాల భ్రమనొందజేసి
చెవులపర్యంతము చెలగునేత్రముల
కాటుకవెలయించి కాంతలీరీతి
శృంగారమొనరింప చెలగిమాంచాన
తల్లికిమ్రొక్కిడి దయరాగననియె
అమ్మనీయల్లుని నసలెరుంగ
ఏరీతిదెలియుదు నేయుపాయంబు
పతియనియితరుల భావింపగూడ
దాభంగిజేసిన అపరాధమగును
హాస్యంబుచేయుదు రక్కడివారు
పంపుముగురిచెప్పి పణతిరొయనిన
మాంచాలకప్పుడు మాతయిట్లనియె
నీవటుపోయిన నినుజూచినపుడు
లేతురుమరుదులు లేవడువరుడు
గురుతుచెప్పితినేగు కూతురా అనిన
తల్లినిసేవించి తానేగెనపుడు

No comments:

Post a Comment