Monday, December 28, 2015

అష్టమహిషీ కల్యాణము - 2

(భగవన్మహిమానువర్ణన)

ఘనశంఖచక్రసంకలితమౌదాని
దివియనికొనియాడ ద్విజరాజహంస
జవసంచరణముల సమకూరుదాని
నకలంకమగు కుబేరవాసమనఁగ
మకరకచ్ఛపవరమహితమౌదాని
గడలి మీఁగడల నల్గడలను బాల
కడలితాకుల వెన్న గరికట్టుదాణి
చెలువుమై యేటినెచ్చెలువలనవ్వు
పొలపున డిండీరములనొప్పుదాని
గ్రమమునఁజూచిడగ్గఱి సతోషాస్య  (270)
కమలజులై నట్టి కమలజముఖులు
సకలయోగీంద్ర హృత్సత్త్వగుణంబు
లోకరూపమై యిటనొప్పెనోయనఁగ
నమృతంబై గట్టినట్టిమీఁ<గడయొ
కొమరారువెన్నెలకుప్పయోయనఁగ
మున్నీరు తరుమగమొగియైనవెన్న
తిన్నెయోయన నొప్పుతెలిదీవినడుమ
వనజోదరుని కీర్తివల్లివేవగల
ననలొత్తెనననొప్పు నాగేంద్రుమీఁదఁ
బటికపుఁ బెట్టెలోపలి నీలమనఁగఁ (280)
బటుఫణాధరసీమ భాసిల్లువాని
వరనికషాంతరోజ్జ్వలహేమరేఖ
సరవినిందిరయురః స్థలినొప్పువాని
దెలినీటిపుట్టువు తేటయైకరుణ
లొలుకుచుండెడు నేత్రయుగళంబువాని
గమలాప్తవిధుమధ్యగగనమోయనఁగ
గమనీయధరచక్ర ఘనమూర్తివాని
ఏటిజోటికిఁ బుట్టినిండ్లెరాతిఁ
బోటిఁజేసిన పదములనొప్పువాని
శ్రుతిలక్ష్మియూఁగు భాసురపుటుయ్యాల   (290)
గతిఁగుండములచే గరమొప్పువాని
గందువాసిన చంద్రగళలనొప్పు
నిందిరసవతులయెడనొప్పువాని
నహిరాజగరుడసేనాధిపముఖ్య
బహునిత్యముక్తులఁ బాలించువాని
గనిపుటీకృతకరకమలముల్ ఫాల
వనజారిరేఖల వసియింపఁజేసి
జితదైత్యరాజయాశ్రితకల్పభూజ
క్షితిరమాధారరక్షితమౌనివార
ప్రోవులుగాజపంబులు దపంబులును       (300)
గావించి నినుమునుల్గాంచుటయరుదు
అట్టే నీదర్శనం బబ్బెమాపట్టు
పట్టులన్నియునుశోభనమయ్యెనయ్య
దాతవై మాతవై తాతవై మమ్ముఁ
బ్రోతువు నీవయెప్పుడు జగన్నాధ
అని వినుతించి సాష్టాంగంబు లెరఁగి
దనుజారి దనుజాంశ ధరులు భూవరులు
బసలులై జన్నము ల్సన్నముల్ సేయ
విభుదులకుడుపులు విడుపులై పోయె
నేవెరవునైన నిఁకదేవదేవ         (310)
నీవ ద్ఫేవతల మన్నించి యీ వేల
నీజగతీభారమెడలించి కావు
మీజగతిని నిర్జరేంద్రులఁ బ్రోవు
మనుడుఁ బ్రసన్నాత్ముఁడై చెంతనున్న
వంధిమేఖలఁ జూచి వనధితల్పకుఁడు
వలవంతవలదు నీవంత యావంత
నిలువకుండఁగ ఫణినేతతో నేను

(కృష్ణావతార ప్రసంగ)

వసుమతివాసుదేవ వసుధేశ్వరునకు
నసమానబలకృష్ణులనిఁబ్రభవించి
దుష్టశిక్షణమున దుష్టరక్షణము   (320)
దేష్తసంపదయు నదృష్టసంపదయు
నొనరించి సంతోషమొనరింతు నీకు
ననుమానపడవలదణుమాన మధ్య
యని యానతిచ్చిన నవనియు నవని
తనమెల్లనుడిగి యెంతయు వేడ్కనరిగె
వేల్పుఁ బెద్దయు వేల్పు వేల్పున కెఱఁగి
వేల్పులతోఁ దొంటి వీడునకరిగె
రాజేంద్రయటభోజరాజేంద్రుఁడమర
రాజతుల్యుఁడు మధురాజనాధిపుఁడు
విగ్రహజితకామ విగ్రహుఁడనఘుఁ    (330)
డుగ్రసేనుఁడు శాత్రవోగ్రసేనుండు
శూరపుత్రునకరి శూరుచైత్రునకును
ధీరవర్తికి వసుదేవభూపతికి
సావధానంబున నాత్మజ సకల
దేవకీర్తియైన దేవకీ కన్యఁ


(దేవకీపరిణయ కథ)

బరిణయంబొనరించి బహుసీమహేమ
కరిహరులరణంబుగానిచ్చి పనుప
నారామతోఁ బుట్టువగు కంసుఁడింద్రు
తేరు సొంపులఁదేరు తేరుమీఁదటను
నావధూవరులతో నారూఢుఁడగుచు     (340)
దేవతల్ సకల భూదేవ తల్పొగడఁ
బటహభేరితూర్య పటుతరనాద
పటలమెంతయు దిశాపటలంబు నిండ
నరుగుచో నశరీరినాకంసుఁ జేరి
యరుదైన నొక మాటయనియె నీనాతి
యెనిమిదవపట్టి యిలనిన్నుఁబట్టి
తునిమెడి ననబిట్టితోఁబుట్టుగిట్టి
యఱిముఱిపూఁదీవె యఱునవ్రాలు
కఱకునూరంచులకై దువవోలె
బెడిదంపుటడిదంబుఁ బిడికిటి బలిని   (350)
మెడవ్రేయఁబూన యమ్మేదినీ విభుఁడు
భోజేంద్ర నీచేతఁ బొలియునీయబల
రాజేంద్ర సమశత్రు రాజేంద్రగణమె
బయలుమాటలు పాటిపాటించుటెల్ల
నయమౌనె కాకుండినను దీనివిడువు
మీతన్విబిడ్డలు నెల్ల నీచేతి
హేతిఘాతికినిత్తు నిటమీఁదననుచు
నొప్పంగజెప్పియా యొప్పులకుప్ప
దెప్పరంబుడిపి వాడినమోముతోడఁ
బులివాఁతబడి తప్పిపోవు చందమున   (360)
బెలనాఁగతోఁదొంటియింటికేతెంచె

(కంసోపద్రవప్రస్తావ)

అంతగొన్నాళ్లకు నాయింతి కాంతి
మంతుదౌ నొక సుకుమారుఁ గుమారుఁ
గనినం శౌరి యాగసుగందు నెత్తి
కొని కొని కంసుకువలయేంద్రునకు
నొసఁగ సత్యమునకునుబ్బి సంరుద్ద
వసుదేవుఁడంత నావసుదేవుఁ జూచి
యెనిమిదియవ పట్టియేకాక వీనిఁ
బనిలేనిపనిచంపఁ బనియేమి యనుచుఁ
గొమరునితో వీడుగొలిపిన మూర్తి         (370)
రమణతోవిజితపారదుఁడు నారదుఁడు
చనుదెంచి హితవు పిసాళించి నవ్వి
తనవావి తనముచిందగఁ జెవిఁజేరి
సరసిజాక్షుఁడు నిన్నుఁ జంపని లింప
వరుతోయాదవాన్వయమునఁ బుట్టె
మంత్రంబుగాఁగ నిమంతంబు నమ్మి
మంత్రులు నీవుఁ నేమరకుండుఁడనుచు
నరిగెనమ్మౌని భోజావనీవిభుఁడు
పరవీరభీకరాంబకుని నబ్బకుని
విరధీకృతానేకవికటునాశకటు        (380)
నురుకాంతిఁ నిర్జితాహారుఁ జాణూరు
వారిత గంధర్వవరమూరుఁ గూడి
పోరియాదవులతోఁ బోరి జయింపఁ
గొందరు కేకయకు కురుదేశములఁ
జిందరవందరై చెందిరంతటను
చెలియలిబావను జెరసాలఁ జాల
నలుకమై నిగళసంగతులఁ జేయించి
హరిమాయలొదువ నాకతని నేర్పఱుపఁ
దరముగాదనుచుఁ దత్తమునఁగినిసి
మోదంబుతోనటమును మున్నకన్న       (390)
సోదరీసుతుల సూనోపమాకృతుల
నుర్వీశయార్వుర నుడిపి సుపర్వ
గర్వముల్గుదించు కడకమైనుండఁ
గడలేని నెవ్వగ గడలినీఁదుచును
బొడిబడియదుభోజ పుత్రిగర్భమున
నంత ననంతుననంతతేజాంశ
మెంతయు నానాఁటికెదుగుచునుండ
మాయానటుండైన మరుతండ్రియోగ
మాయనీక్షించి రమ్మని యని పిలిచి
దేవియా దేవకీదేవి యందలరు      (400)
పావకాప్తాశనపతియంశమీవు
యందిమిక్కిలి భయమందికాననముఁ
జెందియుండెడి సందుశిఖరంబునందు
నున్నరోహిణియందు యునిచియావందు
నన్నుకన్నియవుగమ్మని వీడుకొలుపఁ
జనిమాయ శేషునియంశముఁ దనమాయ
కనుమాయ సేసి చుక్కల రాజునెడయు
రోహిణిగతిబొల్చు రోహిణియందు
సాహసవృత్తిమై సమకూరఁజేసి
సుదతీకదంబయశోదయశోద     (410)
యుదరంబునందుఁ దానుండె నుండుటయు
ఆరీతి బంధువులాయింతి చూలు
కరగెనేయని కర కరఁబొక్కిరంత
ననుపమ లగ్నంబునందు సుతార
గనియె రోహిణీసుధాకరుఁగుమారుఁ
నలినాక్షు గంసపంసకుఁడుగాగల మాధవుండు
కంసానుజాగర్భగతుఁడయ్యె నంత
నవ్వులెంతయు మించెననఁగ
వెలఁదియైయొప్పె నవ్వెలఁదినెమ్మోము
కలువతూఁడులుదాఁకి కందినకోక      (420)
ములముక్కులనఁ జన్నుమొనలఁగప్పొదవె
దివిఁ బాదుకొని నిల్చుతేఁటిచాలనఁగ
నవిరళరేఖగానారుచెన్నారుఁ
గమలేశవిముఖుడౌ కంసుని దోసి
యుమిసినరీతిఁ జిట్టుములుబెట్టయ్యె
హరికిఁగా పై చుట్టినట్టినాగేంద్ర
కరణి నొప్పుచునున్నకాంచియుబిగిసె
అంతరీకృత హరిణాంకబింబంబు
వింతయై యుదరంబు వెలసెనంతటను
చక్కనికర్ణభూషణ చకచకలు      (430)
చెక్కులఁ జెక్కులఁ జికిలి గావింప
బంగారురెంటెంబుపై మిసమిసలు
నింగిమై మెఱపులనెఱిఁ జూపుచుండఁ
గనుపట్టు వనమాలికారుచుల్ గగన
ఘనచక్రకోదండ ఘనతవహింప
వరవీరరసరేఖ వడువననెదను
సిరియొప్పునాచెంత శ్రీవత్సమలర
నతులితశంఖచక్రాదిదివ్యాస్త్ర
యుత బాహుయుగయుగముతోఁ జెలఁగి
తొలిదెసఁగనుపట్టు తుహినాంశుపగిది    (440)
నలరి దేవకియందు నతులలగ్నమున    

(శ్రీకృష్ణావతారమాసాదిప్రశంస)

శ్రావణమేచకాష్టమివిధితార
నావిర్భవించె శ్రీహరినడురేయి
ద్విజరాజవిష్ఫూర్తి దివిభువిఁదనర
నిజప్రతిబొరలెనెన్నెరి మౌనివరులు
సురలునుతింప నాసురులుగంపింప
విరులవానలజళ్లు విడువకకురిసె
నానకదుందుభి యాభోజసుతయు
ఘటితహస్తాబ్జసంఘటిత ఫాలేందు
నిటలువై వేడ్కలనిక్కి చొక్కుచును     (450)
గమలాకళత్ర నక్తంచరజైత్ర
భ్రమరశోభనగాత్ర భక్తబ్జమిత్ర
ఘనతరదివ్యయాగముల యోగముల
నినుగానఁ గాలేరు నిర్జరులైన
ద్విజరాజు దినరాజు దిక్కోణవరులు
అజునికాయజుని సర్వాత్మజాలంబు
గన్ననీనిజమూర్తి గన్నమాకోర్కి
కన్ననెక్కువయేది కమలాక్షయన్న
మును మీరు వరతపంబుల చేసి చేసి
ననుఁబోలు సుతువేడి ననుమెచ్చియేను   (460)
బరుఁడెవ్వఁడును బరాత్పరుఁడనే నాకుఁ
బరుడువేఁ డనియేనుపొడమితి మీకుఁ
బదరకుఁడికఁదుది పదముగాఁ గీర్తి
పదమును వైకుంఠపదము మీకిత్తు
సంతతపౌంశు నృశంసునాకంసు
నంతకుఁగూల్చెద ననుమానముడిగి

(భగవన్మాయావృత్తాంత)

నందుపాళెమునందు నామహామాయ
నందుదేవికిఁబుట్టె నన్నుమీరటకుఁ
గొని పోయియునిచి యాకొమరితనెట్టి    (470)
కొని వచ్చియిటనెలకొని యుండుఁడనుచు
నరబాలుఁదయ్యెనో నరపాలయంతఁ
గరములనాబాలుగైకొని శౌరి
తుష్టుఁడైనువస్తువుల వోకైక
దిష్టంబుగూర్చి యథేష్టంబుగాఁగ
విబుధులువొగడంగ విబుధులకిచ్చి
యబలనచ్చటనుంచి యటవోవఁదలఁచి
మురవైరిఁగని పాపముల వీడునట్లు
సరగుశృఖలల్ సడలుచువ్రేలఁ
దలవరుల్సంసారతమములో మునిఁగి
తెలియని గతినిద్రఁ దెలియకయుండ    (480)
వాటంబులగుచు గవాటంబు వెల్లఁ
జోటిచ్చి తెరువులు చూపంగ వెడలి
హరియభ్రకరుల శంపాంకుశాహతుల
బెరయింప మొఱవిడుపేర్మినురుమగను
అసమమై కంసకృత్యముల భీభత్స
రసము లోకములసాంద్రతఁగప్పెననఁగఁ
గఱటిచేతల కంసు ఖలునకపకీర్తి
నెఱసెనోయననిరుల్ నెరసికార్కమ్మ
ననిమిషానందభాష్పంబు కణంబు
లనఁజిటి పొటి చింకులవనిపైరాల     (490)

(వసుదేవభయ నివారణ)

వసుదేవభయతమోవారణుఁడగుచు
పసురుమావులఱేని పగిది శేషుండు
బెడిదంబులగు శౌరి బిరుదముల్ దాల్చు
పడగలగతిఁ బొల్కుపడగలఁబొదువ
బిసనికాయమున గంభీరతోయమున
నసమానమైన యాయమున మార్గంబు
విడిచినఁ గడతెంచి వేవేఁ గొల్ల
విడిపట్టునడునందు విచుపట్టుసొచ్చి
నిదురించునందు మానిని సెజ్జఁబెట్టి
పదిలుఁడై నట్టి యాపఁడతు తుకపట్టిఁ   (500)
జేకొనిహరిమాయజరసాలఁదిరుగఁ
జేకొని తొల్లింటి తెల్లింటిచెలువుననుండ
మాయపు బిడ్ద పల్మారువాపోవ
నాయెడదౌవారికావలిచేత


(ఇంకా ఉంది)

Monday, December 21, 2015

అష్టమహిషీ కల్యాణము - 1

అష్టమహిషీ కల్యాణము
(తాళ్ళపాక అన్నమాచార్యుల మనవడు తాళ్ళపాక తిరువెంగళనాథసూరి విరచితము)
(ద్విపద కావ్యము)

-: ప్రథమాశ్వాసము :-

శ్రీయలమేల్మంగఁ జిరకృపాపాంగఁ
గాయజుమాత సాగరతనూజాత
శ్రీవేంకటేశకాంక్షితకుచదేశ
జీవనభవపాణి శ్రీకరవాణిఁ
గనకశోభనగాత్రఁ గంజాతనేత్ర
ననుపమాయతవేణి నఖిలకల్యాణి
హారిభూషణజాల నర్ధేందుఫాలఁ
జారుగుణశ్రేణి సైకతశ్రోణి
నరుణకోమలపాద నభినవామోదఁ
బరమయోగిధేయ బ్రహ్మాదిగేయ (10)
నెఱయంగఁ జాబిల్లి నిండువెన్నెలల
మఱపించు తెలిమించు మణుగొప్పగట్టి
మంచికుందనపుఁ దామరగద్దెమీఁద
నంచితపద్మాసనాసీనయగుచుఁ
గరినాయకులు రత్నకలశామృతంబు
నిరుమేలఁ జిలుకదేవేంద్రాదినిఖిల
సురగరుడోరగస్తోమంబుగొలువఁ
గరమొప్ప వరదానకరమొప్ప నభయ
కరమున శోభనాకరమై చెలంగ
సరసిజంబులురెండు సవరించుహస్త (20)
సరసీజంబులుగల్గి జలజాక్షుఁగూడి
తిరమొందు జననినిందిరనాత్మఁ దలఁచి
శ్రీవేంకటేశుడై చేలప్రకాశు
దేవాదిదేవును ధీరప్రభావు
లలితసౌందర్య లీలాభూమిభూమి
నలకషట్మదజితహరినీలనీల
ఘనసహస్త్రార హూంకారదివ్యాస్త్ర
కనకమయాంశుచక్రంబుఁ జక్రంబుఁ
బాలితజన్యంబుఁ బాంచజన్యంబు
నాళీకనాభ నందకము నందకముఁ (30)
గనదటినీమూలఖచితేంద్రనీల
ఘనకాంతి విజితశార్జ్గంబు శార్జ్గంబు
వేదాదివిద్యాప్రవీణమౌనీంద్ర
మోదకదివ్య కౌమోదికినాత్మఁ
బ్రణుతించి గణుతించి భక్తిసేవించి
గణనీయభోగవిశేషు శేషు
జితమత్త దైతేయు శ్రీవైనతేయు
శ్రుతిదామగళదేశు సూత్రవతీశు
నురుతరభక్తి నిత్యులను నిత్యులను
గురుతపోలబ్ధ ముక్తులను ముక్తులను (40)
క్ష్మానుత ద్రావిడాగమసార్వభౌము
లైనమావారల నాళువారలను
మానితసిద్ధాంతమార్గసల్లలిత
మానుజాచార్యు రామానుజాచార్యు
సతతనిర్జిత సూనశరుఁబారాశరుని
నతులితనిగమవాక్యవ్యాసు వ్యాసుఁ
బాయకహరిభక్తి ప్రబలినతపసి
రాయనియల బాదరాయణిసతత
హరిపాదమతుల మహాభాగవతుల
నరసి నుతించి సాష్టాంగంబు లెఱఁగి; (50)

(కవివంశావళి వర్ణన)

తతమానసార్ణవోత్పన్నకాకుత్థ్స
పతికథామృతపానపరమసమ్మోద
పరమౌనిపదభక్తిభరభరద్వాజు
వరగోత్రజుఁడు నందవంశభవుఁడు
హరిభక్తుఁడాశ్వలాయనసూత్రశాలి
పరమవిద్యాసింధు పారంగతుండు
వనజాతజాతసర్వసురేంద్రముఖులు
గనలేని వేంకటగ్రావాధినాధు
పదములు శోభనాస్పదములౌ తనదు
పదములు బహుదేశపదముల జనులఁ (60)
గనఁజేసి పంచమాగమసార్వభౌముఁ
డనఁబ్రసిద్ధికినెక్కి యఖిలవిద్యలను
నన్నయాచార్యుండె యనఁదాళ్ళపాక
యన్నమాచార్యుఁడాయత కీర్తిఁజెలఁగె
ఆధీరమతికిఁ దిమ్మాంబ యక్కాంబ
శ్రీధరాధీనలౌ శ్రీధరాసతుల
కరణి నిద్దఱు కులకాంతాలలామ
లరయఁ దిమ్మాంబకు నాత్మసంభవుఁడు
పాడఁజెప్పగవర్ణపద్ధతి నీడు
జోడులేఁడని సభసొచ్చివాదించి (70)
పరఁగినధీశాలి ప్తరివాదిదైత్య
నరశింహుఁడఁనగల్గె నరసింహగురుఁడు
అమ్మహాత్మునకుఁ దొయ్యలులునాచారి
యమ్మ యనంతమ్మయనఁ బొల్చిరందుఁ
జారులక్షణకు నాచారియమ్మకును
నారాయణుఁడు రూపనారాయణుండు
గలిగె ననంతాంబ గర్భమునందు
నలఘుతేజోమూర్తి యప్పలార్యుండు
హరిపరాయణచిత్తు డన్నమార్యుండు
నురుకీర్తిమంతులై యుదయిందిరెలమి (80)
అక్కలాబుధికన్యయన నొప్పునట్టి
యక్కలాంబకు సుముఖాబ్జిబింబకును
గరిమ నంబుధిసుధాకరుడు జన్మించు
సరలిమై తిరుమలాచార్యుండువొడమె
నరసతిసన్నిభ నరసమాహ్వయును
స్థిరకార్యకీర్తియౌ తిరుమలాంబయును
జనియించిరురుయోగసామ్రాజ్యవిభవ
జనకుఁడా తిరుమలాచార్యవర్యుండు
వేదాంతవిద్యా ప్రవీణుడై యాంధ్ర
వేదాంతమొనరించె ద్విపదరూపమున (90)
హరివంశకావ్య మాయతరసస్ఫూర్తి
హరివంశమిగురొత్త ననువొందజెసి
చక్రవాళములోన సరిలేదనంగఁ
జక్రవాలముగ మంజరి రచియించి
శ్రుతులచిక్కులుదీర్చు శుకతాతవోలె
సతత రేఫఱకార సరణులేర్పఱిచి
సంగీతసాహిత్య సర్వజ్జకత్వ
మంగళసామ్రాజ్య మహితుఁడై యలరె
మండెముకోటలో మండలంబెఱుఁగ
మండలాగ్రాహతి మండితపుష్ప (100)
దామమై ధర్మాంగద స్థితిఁబొలిచె
నేమహామహునియహీనగాత్రమున
నాపావనాత్ముని యంగనామౌళి
రూపపాతివ్రత్య రుచిరభావముల
సరసిజాలయఁబోలు సాధ్వీలలామ
తిరుమలాంబయనంగఁ దేజంబుమెరసి
యరుదందనయ్యింతి యల పంచకల్ప
తరువులునానొప్పు తనయరత్నములఁ
జారుతరాష్టభాషాచక్రవర్తి
ధీరుని బినతిమ్మదేశికోత్తముని (110)
యన్ని పద్యలయందు నరయ మున్నింటి
యన్నయార్యునిబోలు నన్నయాచార్యు
సాత్త్వికశుభమూర్తి సంగీతసత్క
విత్వాధికుని దిరువేంగళాహ్వయుని
జయయుత శ్రీలబ్ధ సహజకవిత్వ
నయు తిరువేంగళనాధుని నన్ను
సదమల విద్యావిశారదు లోక
విదితుని గోనేటివేంకటనాధుఁ
గనియె వారలలోనఁ గావ్యంబుఁజెప్పి
యెనలేని శ్రీవేంకటేశు మెప్పించి (120)
సకలంబునెఱుఁగ నసాధారణాంక
మకరకుండలము లిమ్మహిఁ గొన్నవాఁడ
దినములలోననె వేయిద్విపద లింపొంద
వినుతవర్ణనలతోడ విరచించువాఁడఁ
గవిశిరఃకంపయోగ్య ప్రతిద్విపద
నవబిరుదాంకుండ నాళీకసదన
వాసినీవేంకటేశ్వరపాదపద్మ
వాసనాలోలుపస్వాంతషట్పదుఁడ
వినురశీలుఁడఁ దిరువేంగళనాధుఁ
డనుపేరఁ బ్రఖ్యాతినందినయేను (130)

(ద్విపద లక్షణము)

వాసవుల్మువ్వురు వనజాప్తుఁ దొక్కఁడు
భాసిల్లు నదియొక్క పదము శ్రీకాంత
క్రమమున నీనాల్గు గణములనడచుఁ
గ్రమదూరముగఁ ప్రయోగముసేయరాదు
ఆపాదమునకు మూఁడవగణంబాది
దీపించు యతి యంబుధిప్రియతనయ
యుపమింపనవి ప్రాసయుతములై రెండు
ద్విపదనావిలసిల్లి వికజాబ్జపాణి
ద్విపదకు ద్విపదకుఁ దెగఁ జెప్పవలయు
నెపుడు సంస్కృతమున నితరభాషలను (140)
యతులలోపలఁ బ్రాసయతి దక్క సకల
యతులుచెల్లును బ్రయోగాను సారమున
ద్విపదతో ద్విపద సంధిలనేకశబ్ధ
మపుడురెంటనుగూర్ప నదియయుక్తంబు
మఱుయుసంస్కృతపు సమాసరూపమున
నెరయనెన్నిటినైన నిర్మింపదగును
తెనుఁగునఁ గూర్చిన ద్విపదయంత్యమున
నొనరఁ గ్రియాంత సముచ్చయంతములఁ
దనరు నకార ముత్యముగూడెనేని
వినుతింప నుత్తర ద్విపదాదియందు (150)
గొనకొన్నస్వరముతోఁ గూడఁగాదనుచు
నొనరింప సుకవీంద్రులుద్దండమండ్రు
అరసున్ననొనఁగూర్ప ననువైనహల్లు
గరిమనీద్విపదాదిఁ గనుపట్టెనేని
తొలివిభక్తికిఁదక్కఁదుదివిభక్త్యంత
ములు నకారములును ముకురబింబాస్య
యానకారముచెల్లు నరసున్నలగుచు
నానీలకచభృంగ యలమేలుమంగ
యనులక్షణంబుల ననువొంద సుకవి
జనసుప్రయోగైకశరణమై నిఖిల (160)
జగదేకనుత విరాట్ఛంధోవతీర్ణ
యగుచునే ద్విపదవిఖ్యాతిచెలంగ
వితత తల్లక్షణ ద్విపదమార్గమున
మతినెన్ని కృష్ణాష్టమహిషీవివాహ
కృతియొనర్చెదఁ జమత్కృతి సంఘటింపఁ
జతురశృంగార వాచాప్రౌఢిమెఱసి

(కవి కావ్య ప్రశంస)

చికిచికియెఱుకలఁ జెప్పంగలేని
కుకవులకెల్ల మక్కువతల్లి జల్లి
చుట్టుప్రోవులఁ గొలుచులుఁ గూడఁబెట్టి
దిట్టకూళలకుఁ బూదియలు గాదియలు (170)
కొంకక తనునోరికొలఁదులఁబలుకు
మంకుఁబోతులకు గ్రామ్యంబు సామ్యంబు
ఆరీతినుడువక యలఘుశబ్దార్ధ
సారసరీతిరసప్రభావముగఁ
గులికి కస్తువీనెఁగోసినకరణిఁ
విరవాదిపొట్లంబు విడిచినమాడ్కిఁ
బరిమళించుచు గవుల్ బళిబళియనఁగఁ
గవితచెప్పిన సులక్షణునిఁ గవీంద్రుఁ
డవునందురే నేర్చినట్లు చెప్పెదను (180)

అష్టమహిషి కల్యాణ కథారంభము
(గ్రంథాంకితము)

అలమేలుమంగ మోహనకాంచనాంగ
నెలమి మత్కృతికి నధీశ్వరిఁ జేసి
దరహాసవతికి భూధవళాక్షి సవతి
కరుణ పల్లవపాదకలఘమోదకును
హిమధామవదనకు హేమాబ్జసదన
కమృతభాషణకు బ్రహ్మాదిపోషణకుఁ
గృష్ణనపాయని కిష్టదాయినికి
గృష్ణాహివేణికిఁ గీరవాణికిని
అవితదీనకుఁ గలహంసయానకును
భువనరక్షణకును బుణ్యలక్షణకు  (190)

నంకితంబుగను గావ్యంబుగావింతు
నింకఁ దత్ప్రారంభ మెయ్యది యనిన
నవిరళమన్మనసాంబుజ నిలయ
యవధరింపుము వెంకటాధీసురాణి
శుకయోగిఁగాంచనాం శుకయోగిఁగాంచి
యకలంకగుణుడైన యభిమన్యుసుతుఁడు
మౌనీంద్ర యాదేవ మౌనీంద్రసుతుఁడు
దానవారాతి యాదవ వంశమునను
జనియించె నంటివి జలజాక్షుఁడెట్లు
జనియించె నేమేమిసకిపె లోకమున      (200)

మహిమ మీరంగ మన్మధువైరి యష్ట
మహిషుల నేరీతి మహిఁబెండ్లియాడె
నాలచ్చిమగని కథామృతాంభోధి
నోలలాడింపవే యోతండ్రియనిన
రాజుఁగన్గొని యోగిరాజు రాజేంద్ర
రాజీవదళనేత్రురాజితకథలు
వినగోరునట్టి వివేక సంపన్ను
లనయంబువారెపో యఖిలపావనులు
నీవు నా హరికథలెఱుగఁ గోరితివి
గావునఁ బుణ్యసంగతుఁదవై వినుము   (210)

మునుపు పల్కుల తుదల్మునుముట్టఁజదువు
జనుల దుర్జనులునిచ్చలుబాధసేయ

(భూమిదేవి కష్టదశ)

నీరదిసురనరనికరశైలాది
ధారణియైన యాధారిణివగచి
కనలి వేల్పులగమికాని చెంగటికిఁ
జని యింద్రుఁ జూచి వెచ్చనియూర్పుతోడ
నగసమూహముల బన్నగసమూహముల
నగజాలముల సర్వఖగజాలములను
నిధులను సకలాంబునిధులనుమోచి
బుధకంటకు లక్షణమును మోవలేను  (220)
సాధుబాధకులచే జడిసితినింక
నేధీరిచేఁదీరునీభారమన్న
మున్నీటి మొలనూలి ముదితయేయి
కన్నులమేటి సంగడివారుఁ దాను
బాటీరశశికాంతిఁ బాటించుమేని
జోటిఱేఁడున్న యచ్చోటికేతెంచి
యపుడు కోరకితకరాబ్జుఁడై పలికెఁ
గపటమానసులు నిష్కపటమానసులు
తపములజపముల ధర్మకర్మముల
విపరీతముగఁజేయ విసిగి యా ఘనుల    (230)

దెసఁజూడలేక నీదెసకేగుదెంచె
వసుధాంబుజాక్షి యోవనజాతజాత
అనవిని జననికి నాతమ్మిచూలి
వినతుఁడై వినుతిగావించి సేవించి
మాపాలగలవాఁడు మాపాలగలఁడు
నీపాలగలఁ డవనీదేవియనుచు
వాణీవిభుఁడు శర్వాణీధవుఁడు
నేణాంకసారసహితులు దిక్పతులు

(క్షీరాబ్ధిగమనము)

మునులునేతేరంగ మునుమున్నుపుడమి
ననబోఁడితో సితార్ణవమునకరిగి  (240)
శతకోటి శతకోటి చకితాత్మగర్భ
గతపర్వతంబులు నాగంబులుగాగ
ఘనమీనవాలాగ్ర ఘట్టనాజస్ర
జనితశీకరతతుల్ నపరముల్గాఁగ
శ్రీకరోన్నతి వికసిత నూత్న పుండ
రీకముల్బహుపుందరీకముల్గాఁగ
నలఘుతరోగ్రరావాంచిత వివిధ
జలచరజాలముల్ సైన్యముల్గాఁగ
......... పికధ్వనులు
కరమొప్ప వందిమాగధ నుతుల్ గాఁగ  (250)
పరివృతభూజబంభరవికల్ గాఁగ
పట్టభద్రునిగతి భాసిల్లు కడలి
పట్టుఱేనికి డెంకిపట్టైనదాని
హరికిచ్చు మౌనిహస్తార్ఘ్యంబులనఁగ
నరవిందములఁ తేనియలనొప్పుదాని
గరిమనాకులఁబిల్చు కరములోయనఁగ
సురుచిరాలోలవీచులనొప్పుదాని
దనుజారి నిజపదధ్యానంబుసేయ
మునుల బకజాలములనొప్పుదాని
వనజాతలోచన వరభక్తలీల  (260)

(ఇంకాఉంది)

Sunday, December 13, 2015

లక్ష్మణదేవర నవ్వు -3

అడవులకు వెళ్ళినా అచ్యుతుండితడు! ఆమహారాజుకే అవిజయమైనా!
భరతుడు మహారాజుని జూస్తిరాయనెను! ఉత్తమైనాఆశ్వాల్ని యెక్కిఉన్నారు!
అర్కతేజముకంటె మిక్కిలిగవెలుగు! సౌమిత్రితమ్ముడే శతృఘ్నుడనిరి!
భరతుడుసౌమిత్రి శతృఘ్నుడును! వచ్చిరనిహనుమన్న ముందారజెప్పె!
ముమ్మారువలగొని ప్రదక్షిణముజేసి! సాష్టాంగదండ నమస్కారములుజేసె!
పాదములపైనున్న కొమాళ్ళనెత్తి! దీవించితల్లులూ దేవవాక్యమున!
సతులతోసౌభాగ్య పదవనుభవిస్తు! అభివృద్ధిపొందండి అయోధ్యలోను!
భరతుడుసౌమిత్రి శతృఘ్నుడును! వచ్చిరనిహనుమన్న ముందారజెప్పె!
ముమ్మారువలగొని ప్రదక్షిణముజేసి! సాష్టాంగదండ నమస్కారములుజేసె!
పాదములపైనున్న తమ్ములనుయెత్తి! దీవించె శాంతమ్మ దేవవాక్యమున!
సతులతోసౌభాగ్య పదవనుభవిస్తు! అభివృద్ధిపొందండి అయోధ్యలోను!
భరతుడుసౌమిత్రి శతృఘ్నుడును! వచ్చిరనిహనుమన్న ముందారజెప్పె!
ముమ్మారువలగొని ప్రదక్షిణముజేసి!పాదములపైనున్న మరదులయెత్తి!
దీవించెజానకి దేవవాక్యమున! సతులతోసౌభాగ్య పదవనుభవిస్తు!
అభివృద్ధిపొందండి అయోధ్యలోను! భరతునిహస్తంబు తాబట్టుకొని!
భరతుడానీవెంత బుద్ధిశాలీవి! తమ్ములు అయినాను మీరెసుమీమాకు!
మరదులూయిన మీరెసుమీమాకు! సహోదర్లులేక తమరిప్పిడూను!
అభ్రాతృకన్యలము అయివుంటిమనిరి! భరతుడుమాళవీ యిల్లడానెను!
సౌమిత్రిహస్తంబు తాబట్టుకూని! సౌమిత్రినీవెంత బుద్ధిశాలీవి!
తమ్ములుయైనను మీరెసుమీతమకు! మరదులు అయినాను మీరుసుమీతమకు!
సహోదరులులేక తమరిప్పిడూను! అభ్రాతృకన్యలము అయివుంటిమనిరి!
సౌమిత్రీఊర్మిళా ఇల్లడ అనెను! శతృఘ్ను హస్తమ్ము తాబట్టుకుని!
శతృఘ్నుడానీవెంత బుద్ధిశాలీవి! తమ్ములుయైనను మీరెసుమీతమకు!
మరదులు అయినాను మీరుసుమీతమకు! సహోదరులులేక తమరిప్పిడూను!
అభ్రాతృకన్యలము అయివుంటిమనిరి! ముగ్గురువెనుకను అబలసుమియన్న!
మూడుమాటలమీరు తప్పులెన్నకుమి! ఒకమారుతాంబూల మియ్యవచ్చినను!
వద్దనిశతకీర్తి వూరకేయున్న! గర్వియనితోచకుమి నీమనసులోను!
రెండవమాతికే పలికినగాని! గంద్రనితోచకుమి మీమనసులోను!
ముగ్ధలుగారటోమీరుజానకీ! మీవెనుకచెల్లెళ్ళు ముగ్ధలేగార!
కురులుగూదనిముందు కుంకట్లుకురుచా! పతితోనూడవులకు యేగీనదానవు!
మాయామృగమునుబట్టితెమ్మన్నదానవు! ముగ్ధలుగారటోమీరుజానకీ!
మీవెనుకచెల్లెళ్ళు ముగ్ధలేగార! అనియిట్లుశతృఘ్ను పలుకగావినుచు!
తలవంచుకొనిసిగ్గున తానూరకుండె! తలవంచుకనిలుచున్న కోడలనుజూచి!
కౌసల్యయేతెంచియిట్టనిబలికె! ముగ్గురువెనుకను నుండడేవీడు!
మూడుమాటలు ఆరుతప్పులెరుగాడు!గాండ్రపుపలుకులు పలుక నేటికి!
అనియిట్లుజానకిని ఆడనేటీకి! తల్లన భాషలు తనయునకుదెలసీ!
ముమ్మారువలగొని ప్రదక్షిణముజేసి! సాష్టాంగదండనమస్కారములుజేసె!
యెందుకుజానకీ వప్పగిస్తావు! చెల్లెళ్ళునిన్నేమి యుద్ధరిస్తారు!
శతృఘ్నుడుశతకీర్తి యిల్లడ అనిరి!ముత్యాలచౌకిలో రత్నాలపాన్పు
పణతులుభరతునికి ఆయత్నమనిరి! బంగారుచౌకిలో రత్నాలపాన్పు!
చేడెలు సౌమిత్రి కాయత్నమనిరి! చిలుకచిత్రపుమేడ చంగల్వపాన్పు!
చేడెలు శతృఘ్నుని కాయత్నమనిరి! మాళవిఊర్మిళా మగువ శతకీర్తి!
వచ్చిరనిహనుమన్నముందరజెప్పె! ముమ్మారువలగొని ప్రదక్షిణముజేసి!
సాష్టాంగదండనమస్కారములుజేసి! పాదములపైనున్న కోడళ్ళనెత్తి!
దీవించిరీత్తలు దేవవాక్యమున! పతులతోసౌభాగ్య పదవనుభవిస్తూ!
అభివృద్ధిపొందండి అయోధ్యలోను! మాళవిఊర్మిళా మగువ శతకీర్తి!
వచ్చిరనిహనుమన్న ముందరజెప్పే! ముమ్మారువలగొని ప్రదక్షిణముచేసి!
సాష్టాంగదండనమస్కారములుజేసి! పాదములపైనున్న చెల్లెళ్ళనెత్తి!
దీవించెజానకీదేవవాక్యమున! పతులతోసౌభాగ్య పదవనుభవిస్తూ!
అభివృద్ధిపొందండి అయోధ్యలోను! మాళవిహస్తంబు తాబట్టుకుని!
మాలవీనీవెంత బుద్ధిశాలీవి! భరతునివంటీ పతినిగలుగుటకు!
నీవుచేసినపూర్వ పుణ్యమేతల్లి! అతిపరాక్రమశాలి అమ్మనీవిభుడు!
మనసులోమరిజాణ వాడుసుమి అతడు!భరతునిచిత్తాన గురుతెరగితిరుగు!
ఊర్మిళహస్తములు చేతబట్టుకుని! నీకేమిజెప్పుదును నేను ఊర్మిళ!
నీవు ఎరుగవటమ్మ బుద్ధిశాలీవి! అతిమాటకారియౌ అమ్మనీవిభుడు!
వసుధలోమరిజాణ వాడుసుమి అతడు! సౌమిత్రిచిత్తమును గుర్తెరిగితిరుగు!
శతకీర్తినీజూచి యోతానుజానకి! శతకీర్తిహస్తమును చేతబట్టుకొని!
నీకేమిజెప్పుదును నేను శతకీర్తి! నీవు ఎరుగవటమ్మ బుద్ధిశాలీవి!
పుయ్యమనక చందనమునుపుయ్యబోకుమీ! పుయ్యమంటేనీవు వూరుకోకుమి!
ఒకమారిఉతాంబూల మియ్యవచ్చినను! వద్దనిశతకీర్తి వూరకేయుండ!
రెండొమాటికే బిలచినగాని! పలుకుమీశతకీర్తి పద్మాయతాక్షి!
బంగారుపావాలు తొడగరేతల్లి! వెయ్యవేమిపతి వవ్వారిలోకి!
వారివారిపాన్పున గూర్చుండబెట్రి! ఆశీర్వాదముచేసి అక్షంతలిచ్రి!
శతకీర్తినిబంపక తానూరకుండె! శతృఘుడేతెంచి యిట్లనిబలికె!
అమ్మరోవినవమ్మ అమ్మకౌసల్య! నీముద్దుకోడలిని చెప్పంపవమ్మా!
చెలికతైలాతోను ఆడుచున్నది! ఎత్తుకుపొమ్మని వెలదితాబల్కె!
చెలికత్తెలాతోఆడేటి శతకీర్తిజూచి! శతృఘునిపాన్పున ఆడుదువురమ్మి!
అనియిట్లుకౌసల్య చయ్యనబిలుచుకొని! శతృఘ్నునిశయ్యకు తానుబంపించె!
శతకీర్తివచ్చేటి తేజమ్ముజూచి! కంచుశ్రీస్తంబాలు కాంతులుమణిగె!
మాణిక్యపుదిపాలు మరివెలుగవాయె! శతృఘ్నునిపానుపున గూర్చుందబెట్రి!
ఆశీర్వాదముచేసి అక్షంతలిచ్చిరి! మాణిక్యాలఘడియలు శాంతమ్మబెట్టె!
రావోయిహనుమన్న వాయునందనుడా! శీఘ్రమునజానకి నగరికేతెంచు!
శృంగారముగాను వేంచేయుమనుమి! ఆమాటవినియపుడు సంతోషమునను!
శీఘ్రానజానకీ నగరుకేతెంచె! అమ్మశ్రీరాములు నన్నంపినారు!
శృంగారముగాను వేంచేయుమనుమి! ఆమాటవిని యపుడు సంతోషమునను!
ముత్యమ్మునాకురులు మురిపానవిప్పి! పగడంపునాకురులు బాగుగాదువ్వి!
చెంపకొప్పుబెట్టి చెలియజానకి! ముడిచెనాకొప్పులో మోదమలరగను!
మొగలిరేకులుజుట్టె మోదమలరగను! భండారమేలేటి ప్రజలబిలిపించి!
తాళములచేతనే పెట్టెలుదీయించి! భరణెలు దెప్పించి పైకప్పులుదీసి!
ఘట్టిమెట్టెలుబెట్టి కడియముబెట్టీ! అందెలుచరణారవిందములబెట్టె!
చిటికినబొద్దులుబెట్టి పిల్లేళ్ళుబెట్టి! బొబ్బిలికాయలే వీరమద్ణులను
అన్నవేళ్ళకును అమరించినారు! సుద్ధసువర్ణాన చేయించినట్టి!
సుడిగాజులుబెట్టె సుదతితనచేత! చేమపూకడియాలు హస్తకడియములు!
చెన్నుమీరగసీత చేతులనుంచే! నవరత్నఖచితమున సరులొప్పుచున్న!
గిరిగిరంబులునుంచె తనుఆకాంత! ఇంద్రకావిరవికలు ఈడుగావన్నీ!
చంద్రకాంతపురవిక తొడిగించిరపుడు! సందిటదండలుబెట్టి తావేజులుబెట్రి!
దండకడియములు భిన్నస్వరములుంచ్రీ! నవరత్నపువంకీలు నాతికినుయుంచీరి!
చేడెకుయింపైన చెవులపువులుబెట్రి! బలువైనముత్యాల పాపిటచేరులను!
చేరుచుక్కవుంచె చెలియజానకి! జానకియెంతయు చెలువారుచుండ!
చేరుచుక్కావంతి మరదల్ని జూచి! తెమ్మనవేజానకి తొడుగులూయనెను!
మునుపుగౌతముడుదెచ్చిచ్చినాడన్ని! అవిదెచ్చిజానకికి అలంకరించీరి!
నాగలోకముననున్న ఫణీంద్రుడపుడు! నవరత్నపుతొడుగులు యిచ్చినాడనుచు!
అవిదెచ్చి జానకికి అలంకరించ్రీ! అగ్నిహోత్రుడు మెచ్చిచ్చినాడనుచు!
అవిదెచ్చి జానకికి అలంకరించిరి! మూడువేలుజేయునానుమెడవేసి!
సోగకన్నుల కాటుకలుదీర్చె! కస్తూరితిలకంబు కాంతకుదీర్చి!
బంగారునీరుతోపరిపూర్ణమైన! పట్టుచీరాదెచ్చి కట్టించిరపుడు!
ఘంతలవడ్డాణము కాంతకువుంచిరి! అందమయినమొహర్ల పేరులనుంచ్రీ!
గంధమ్ముకస్తూరి కలపంబుజేసి! అప్పుడుజానకికి అలదెశాంతమ్మ!
పచ్చకర్పూరాన ఆకుమడచిచ్చి! బంగారునీరుతో పరిపూర్ణమైన!
పట్టుశాలలుదెచ్చి గవిశనలవేసిరి! వయ్యాఋఇనడకతో పరిపూర్ణమైన!
వారచూపులుజూస్తు వచ్చెనాదేవి! అల్లంతటశ్రీదేవి రాకలుజూచి!
కలకలనవ్వుతు పలికె రాఘవులు! వేసంగికాలాన పచ్చన్నిపూరి!
మేసినగోవులకు ఆనందమేను! పరమపతివ్రతలైన స్త్రీలకందరికి!
పతిరాకజూచితే సంతోషమౌను! పాలునుపంచదార కలసియున్నట్లు!
శ్రీరాములుసీత కలసిరపుడు! పాలునుబెల్లంబు కలసియున్నట్లు!
భరతుడుమాళవీ కలిసిరప్పుడు! జీలకర్రబెల్లంబు కలసియున్నట్లు!
సౌమిత్రియూర్మిళ గలసిరపుడు! ఒకమారుతాంబూల మియ్యవచ్చినను!
వద్దనిశతకీర్తి యూరకెయుండె! సంవాదముచెయ్య జాలనీతోటి!
సరగునశయ్యపై తాద్రోసివేసె! ప్రాణాలుమూర్ఛిల్లి దద్ధిల్లిపోయే!
అందరుజెప్పి అప్పగించినట్ట్లు! అప్పుడేశతృఘ్ను డతిభీతినొందె!
శతకీర్తి నెత్తియో తొడలపైనుంచి! కర్పూరరజమంత కర్నములనూదె!
అచ్చపన్నీటను కన్నులుగడగే! శతృఘ్నుకోపదారని కర్ణములనూదె!
ఎవరినోటాపైని వినిజడసితివేమొ! ఎవరికైనా కోపదారినేగాని!
నీకుశాంతుడసుమ్మి నిజమునామాట! పాలుపంచదార గలసియున్నట్లు!
శతృఘ్నుడుశతకీర్తి గలిసిరప్పూడు! అతివకలగనిలేచి అతిభీతినొంద్!
శతృఘ్నుడు శతకీర్తినేమిజేసెనో! శతృఘ్నుడు శతకీర్తినేమిజెయ్యడు!
ఆహారమార్పాళ్ళూని జెప్పసతికి! సాహసంబేడుపాళ్ళు అనిజెప్పెసతికి!
దేవిడిముందరనున్న హనుమంతుబిలచి! వేగానభేరీలు వేయించుమనిరి!
భేరీమృదంగములు భోరుగొల్పగను! అదిరిపడిలేచిరి అన్నదమ్ములును!
భరతునిపై రెండు పసుపుడాగులు! సౌమిత్రిలలాటమున కుంకుమబొట్టు!
శతృఘునిచెక్కిట కాటుకరేఖా! ఆకుంకుమబొట్టు అమరియున్నది!
ఋష్యశృంగుడుజూచితే గేలిచెయ్యడ! రావోయిహనుమన్న వాయునందనుడా!
భరతునికిసౌమిత్రికి శతృఘ్నునికీ! భోజనంబులువేగ కావలెనుసుమ్మీ!
శీఘ్రముగశాంతమ్మ నగరుకేతెంచె! వందనములుజేసి ముందరనిలచి!
అమ్మశ్రీరాములు మమ్మంపినారు! భరతునికిసౌమిత్రికి శతృఘ్నునికినీ!
భోజనంబులువేగ కావలెననిరి! ఆమాటలువినియపుడు సంతోషముగను!
నీలవేణివీపుపై కొప్పుతూలాడ! నెలతపాపిటక్రింద బొట్టుతూలాడ!
గాజులుధవళస్వరముల మ్రోయగను! ఆయత్నములుయాయె వేగరమ్మనుమీ!
ఆట్టవసరానకౌసల్య మహాదేవి! పళ్ళెరములమర్పించె పరమహర్షమున!
మేలుగంగాజలాల్పనీయముంచిరి! సుందరిపెరటిదే సోద్యంపుసురటీ!
వడ్డించేయ్యోధ్య వల్లభులపంక్తి! చిక్కుడుకాయా చిరిపొట్లకాయా!
కాకరకాయతో గారవడియములు! అరటికాయమొదలైన అరువదికూరల్లు!
అట్టెవడ్డించిరా అచ్యుతులపంక్తి! పనసకాయమొదలైన పాకంపుకూరలు!
చాలవడ్డించిరా సర్వేశ్వర్లపంక్తి! సిరసేవపాయసము చిప్పపాయసాన్నము!
సజ్జపాయసాన్నము సఖియలొడ్డించ్రి! రాజనపూన్నములు రమణిశాకలులు
సాగివడ్డించిరా సర్వేశ్వర్లపంక్తి! సెనగపప్పుమంచి శిరిశనగపప్పు!
వలపుపప్పులతోటి అమరవడ్డించీరి! అప్పుడమ్ములుమంచి అతిరసంబులును!
అమరవడ్డించిరా అచ్యుతులపంక్తి! పచ్చళ్ళుసిరికిలే పనతులేవడ్డించ్రి!
కీలుకుడకలనేతులు చాలవడ్డించిరి1 వారివారికిప్రేమ ప్రియములుజెప్పి!
బంధుకోట్లతోను తమరారగింత్రూ! ఆనాడులంకలో ముచ్చటలన్నీ!
జెప్పుకొనుచువారు భుజియింపుచుండ్రి! ఆనాడురావణుని ముచ్చటలుయన్నీ!
జెప్పుకొనుచువారు భుజియింపుచుండ్రి! ఆనాడూడవిలో దుంపలుయన్నీ!
ఇవికూరపులసనీ తమరారగింతురు! అప్పుడుహనుమన్నను మరచియుండంగ!
పులుతుపులుతుమనీ వచ్చెహనుమాన్లు! ఇంటివాడవుగనుక నూరుకుంటిమి!
పొత్తునగుర్చొమ్మి ఉత్తమపురుష! నీవంటిబంధుండునేవంకలేడు!
నీవుండగాగదా సతిని దెచ్చుకునీ! అయ్యోధ్యపట్నమ్ము యేలగలిగితిని!
నీవుండగాగదా తమ్ములపంక్తి! భుజించగలిగితిని హనుమన్నవినుమ!
పొత్తునగూర్చొమ్మి ఉత్తమపురుష! పొత్తునగూర్చొంద ఉత్తముడగాను!
సర్వేశుభోజనము తాగాగచూచి! ముందరాపళ్ళెమ్ము యెత్తుకొనిబోయే!
తాబోయి హనుమన్న అవిసిచెట్టెక్కే! ద్వాదశికి ఒకముద్దకొమ్మపైనుంచే!
అందుమీదపళ్ళెము అందిపడవేసే! వృక్షమునకెదురుగా రామచంద్రూలు!
చెయిజాచిహనుమన్నను రమ్మనిబిలచె! రామచిలుకవలె చేతిపైవ్రాలే!
చేతిపైహనుమన్నను ధరణిపైదించి! ముత్యాలహారమ్ము మెచ్చిమెడవేసే!
ఈపాటయెవరైన పాడినవిన్న! పరబ్రహ్మలోకంబుపరమాత్ములిచ్చు!